مدیریت پروژه طراحی وب سایت

فرض کنید ، شرکت و یا سازمان شما قصد طراحی و پیاده سازی یک وب سایت را داشته باشد.کار را از کجا شروع و در چه نقطه ای به انتها می رسانید؟ برای طراحی و پیاده سازی به چه امکاناتی نیاز دارید؟ در صورت نیاز به سازماندهی یک گروه کاری به چه تخصص ها و یا توانمندهائی نیاز خواهید داشت؟ معیار انتخاب افراد جهت مشارکت در گروه چیست و این معیار تا چه میزان متاثر از یک پشتوانه علمی است؟

هر گروه وب دارای الزامات و محدودیت های مختص به خود برای تقسیم وظایف ، مسئولیت ها و پیاده سازی فرآیندها در جهت طراحی‌ و پیاده سازی یک سایت است . عناوین رسمی ، شرح وظایف و ساختار گزارش دهی می تواند بسیار متغیر باشد. گروه های سایت موفق در یک چیز با یکدیگر مشترک هستند و آن هم وجود مجموعه ای کامل از توانمندی ها و تخصص های مورد نیاز در ساختار گروه و فرآیندهای مربوطه است .

تمامی مهارت ها و توانمندی های مورد نیاز را می توان در نه رکن مهم خلاصه کرد . در یک گروه موفق ، می توان به سرعت جایگاه و موقعیت هر یک از افراد گروه را نسبت به ارکان اصلی تعیین و مشخص نمود که چه زمانی این پتانسیل ها و توانمندی ها در عمل  و در مراحل طراحی و پیاده سازی مفید واقع می شوند ( توجیه علمی و فنی وجود یک شخص در گروه) .

در صورتی که طراحی و پیاده سازی یک سایت در تحقق اهداف از قبل تعیین شده خود با مشکل مواجه و عملا” دستیابی به آنها دور از دسترس قرار گیرد ، علت آن را می بایست در حذف یکی از ارکان مورد نیاز در ساختار گروه و یا فرآیندها جستجو کرد .

معرفی ارکان موفقیت یک گروه سایت
در شکل ۱ ، ارکان نه گانه پتانسیل های مورد نیاز در یک گروه سایت و نحوه ارتباط آنها با یکدیگر نشان داده شده است . وجود پتانسیل های استراتژیک مورد نیاز به منظور طراحی جامع و بلند مدت و  بکارگیری مجموعه ای از پتانسیل های تاکتیکی به منظور اجراء طرح با جزئیات مربوطه در این شکل نشان داده شده است .

شکل ۱ : ارکان نه گانه پتانسیل های مورد نیاز در یک گروه سایت

• بررسی نیاز کاربران (User research): طراحی کاربر محور بدین معنی است که بدانیم نیاز کاربران چیست . چگونه فکر می کنند و رفتار آنان به چه صورت است . بررسی نیاز و خواسته کاربران ، ما را قادر می سازد که یک سایت متناسب با نیاز کاربران را به درستی طراحی و پیاده سازی نمائیم .

• استراتژی سایت (Site strategy): تعریف اهداف سایت، یکی از مهمترین مراحل در چرخه طراحی و پیاده سازی یک سایت است که به مهارت های خاص خود نیاز دارد. رسیدن به یک نقطه مناسب در خصوص اهداف سایت ، نحوه اولویت بندی اهداف مختلف و ارزیابی موفقیت یک سایت جملگی موضوعاتی هستند که می بایست توسط استراتژی سایت تبین گردند  .

• استراتژی تکنولوژی (technology strategy): سایت ها از لحاظ بکارگیری فناوری پیچیده بوده و  این پیچیدگی می تواند همواره وجود داشته باشد .  شناسائی استراتژی بکارگیری فناوری ها برای یک سایت ( شامل  پلت فرم ، استانداردها ، فن آوری ها و نحوه قرار گرفتن آنها در کنار یکدیگر ) ، برای موفقیت یک سایت و اجتناب از اشتباهات گزاف ،  بسیار حائز اهمیت و ضروری است .

• استراتژی محتویات (Content strategy): محتویات، اغلب علتی ‌است که کاربران را راغب به مشاهده سایت شما می نماید . چه محتویاتی می بایست ارائه شود تا انتظار کاربران تامین گردد ؟ چه میزان محتویات مناسب است ؟ شکل و یا فرم ارائه محتویات می بایست به چه صورت باشد ؟ قبل از این که بتوان محتویاتی را تولید کرد ،‌لازم است که به سوالات فوق که مبانی و یا اصول استراتژی محتویات را مشخص می نماید، پاسخ داده شود .

• طراحی مستقل از طراحی فیزیکی و ملاحظات فنی (Abstract Design): طراحی معماری اطلاعات  و تعاملات ، اهداف استراتژیک را به یک فریمورک مفهومی در جهت استفاده کاربر ترجمه می نماید . طراحی فوق در فرآیند پیاده سازی سایت دارای جایگاه و ارزش خاص است .

• پیاده سازی تکنولوژی (Technology Implementation): ایجاد یک سیستم فنی منوط به انجام مجموعه ای از فعالیت ها و دانش خاص است :  زبان ها و پروتکل ها ، کدینگ و اشکال زدائی ، تست و ارزیابی . هر انداره که پیچیدگی یک سایت بیشتر باشد ،‌ بکارگیری مجموعه ای از پتانسیل ها در جهت بالفعل کردن اهداف سایت متناسب با استراتژی تکنولوژی ارزش بیشتری پیدا می کند .

• تولید محتوا (Content Production): دانستن این که چه محتویاتی لازم است به تنهائی کافی نیست و می بایست بدانیم که چگونه آنها را تولید نمائیم. جمع آوری اطلاعات خام و اولیه ، نوشتن و ویرایش ، جایگاه افراد در هیات تحریریه و تائید نهائی یک مطلب جهت انتشار بر روی سایت ، جملگی بخشی از فرآیند تولید محتویات را تشکیل می دهند .

• طراحی به هم پیوستن (Concrete design): قبل از این که abstract design بتواند یک رابط کاربر کامل را ارائه نماید ،‌ می بایست جزئیات مشخص تری از اینترفیس ها، نحوه بکارگیری امکانات و حرکت بین آنها ، طراحی اطلاعات و ویژوال ، مشخص گردد. پرداختن به موارد فوق در این مرحله انجام می گیرد .

• مدیریت پروژه (Project management):  نقطه ای که تمامی توانمندی های تاکتیکی را با یکدیگر ترکیب تا نیروی محرکه لازم به منظور هدایت پروژه به سمت جلو را تامین نماید ، مدیریت پروژه است  که انجام صحیح و علمی آن مستلزم بکارگیری مجموعه ای از مهارت ها است . رعایت نکردن اصول علمی در  این بخش ، عدم اتمام و تکمیل فعالیت ها در بازه زمانی تعریف شده و افزایش هزینه ها را به دنبال خواهد داشت .

بکارگیری ارکان نه گانه در عمل

همانگونه که در بخش قبل اشاره گردید برای طراحی و پیاده سازی یک سایت به مجموعه ای از مهارت ها نیاز است که آنها را به نه رکن اصلی تقسیم کردیم . آیا این بدان معنی است که هر گروه سایت مجبور است  از حداقل نه نفر برای نه رکن اشاره شده استفاده نماید ؟ پاسخ  به سوال فوق منفی است چراکه همواره این احتمال وجود دارد که در گروه افرادی با قابلیت های چندگانه وجود داشته باشد . این موضوع در خصوص توانمندی های استراتژی ملموس تر و از مصداق بیشتری برخوردار است . به عنوان نمونه ، شخصی با قابلیت های فراوان در پیاده سازی فناوری ها می تواند در بسیاری موارد در خصوص استراتژی فناوری نیز در گروه مورد استفاده قرار گیرد .

از طرف دیگر ، سازمان های زیادی به این باور رسیده اند که برای تامین یکی از توانمندی های مورد نیاز در گروه سایت ممکن است به وجود چندین فرد نیاز باشد . ( خصوصا” در خصوص ارکان تاکتیکی ).

در اکثر موارد نحوه سازماندهی  گروه سایت و فرآیندها به شرایط خاص یک سازمان بستگی دارد. ولی با تمرکز بر روی ارکان اشاره شده و انتخاب افراد متناسب با ساختار فوق ، این اطمینان ایجاد خواهد شد که هیچیک از پتانسیل های مورد نیاز و تاثیر گذار در موفقیت یک سایت را از دست نداده ایم .