تکنیک آنالیز SWOT چیست؟ چطور این تکنیک میتواند روی کسبوکار شما تاثیر بگذارد؟
واژه SWOT یا تکنیک آنالیز سوات !
واژه SWOT تشکیل شده از حرف اول چهارکلمه کنار همدیگر :
Strengths (نقاط قوت) ، Weaknesses (نقاط ضعف)، Opportunities (فرصت ها)، Threats (تهدیدها).
همانطور که می بینید این واژهها همگی به کمک میکنند که نقاط قوت و ضعفمان را بیشتر بشناسیم؛ فرصتهای پیش رو را میتوانیم با بررسی این واژهها بشناسیم و به شکل موثرتری آنها را مدیریت کنیم.
حالا اینکه تاریخچه آنالیز SWOT از کجاست ؟
تقریبا در دهههای ۶۰ یا۷۰ میلادی بود که یک استاد دانشگاه به نام آلبرت هامفری در دانشگاه استنفورد آمریکا یک پروژه تحقیقاتی را تشکیل داد. این استاد برای اینکه برنامههای استراتژیکش را ارزیابی کند و متوجه دلیل شکست این موارد بشود، یک تکنیکی ارائه داد به نام تکنیک SOFT. دقیقا روشی همانند SWOT. در روش SOFT هم حروف اول آن تشکیل شده ازکلمات زیر ست :
حرف S برای Satisfactory (رضایت بخش)، حرف O برای Opportunities (فرصت ها)، حرف F برای Faults (ایرادها)، حرف T برای Threats (تهدیدها.
شاید برایتان سوال شود که روش سافت چطوری به سوات رسید؟ در سال ۱۹۶۴ بود که سمیناری به نام “برنامهریزی بلندمدت” در زوریخ سوئیس برگزار شد. در این سمینار، یکی از سخنرانان برای اولین بار مدل SWOT را معرفی کرد و به حضار هم اعلام کرد که این مدل در واقع یک اقتباسی از مدل SOFT آقای هامفری است.
تحلیل و یا آنالیز SWOT دقیقا چه تکنیکیست؟
آنالیز سوات در واقع یکی از تکنیکهای موثر در کمک به عوامل درونی و عوامل بیرونی دخیل در یک موضوع میباشند. میتوانیم با سنجیدن آنها، ارتباطشان را به نفع خودمان استفاده کنیم.
از تحلیل سوات به عنوان یک استراتژی استفاده کنیم!
همه میدانیم که برای انجام هرکاری نیازمند یک استراتژی میباشیم. چه در زمینه مسائل شخصی باشد، چه در زمینه کسبو کار. حالا این استراتژی چطور کمک میکند برایتان میگوییم .
ساده بگوییم، هراستراتژی دو دسته بزرگی از عوامل را شامل میشود، یکی عوامل درونی و دیگری عوامل بیرونی. گفتیم که نقاط قوت و نقاط ضعف در آنالیز سوات به شما نشان میدهد که از هرکدام چقدر دارا میباشید. معمولا این عوامل درونی همان نقاط قوت ضعف شما محسوب میشوند .
یکی از بزرگترین مزایای آنالیز سوات نه تنها در حوزه کسبوکار است، بلکه حتی در تصمیمگیریهای شخصی هم میتواند کمک بزرگی کند.
حال هرکدام از این حروف سوات نشان از چه مسائلی دارند؟
نقاط قوت یا S چیست؟
برای پیداکردن جواب این سوال، چند سوالکلیدی از خودتان بپرسید. کسبوکار ما چه مزیتهایی برای مشتریان دارد؟ چطور کارمان را از بقیه بهتر انجام دهیم؟ اصلا نظر مردم درباره ویژگیهای مثبتمون چیست؟ چه فاکتورهایی باعث افزایش فروش میشه؟ امتیازمون نسبت به رقبا چقدره؟ خلاصه کجایا کار هستیم؟
وقتی نقاط قوت تان را ارزیابی میکنید، باید آنها را در مقایسه با رقبای خود در نظر بگیرید. مثلا اگر همه رقبای شما محصولاتی با کیفیتبالا ارائه میدهند، پس اینجا محصول باکیفیت نقطه قوت شما نیست، بلکه میشود یک ضروریت.
نقاط ضعف یا W چیست؟
بعد ازاینکه نقاط ضعفتون رو شناسایی کردید، به نقاط ضعفتون میرسید. باید حالا از خودتان بپرسید: کدام بخش کارمان بهتر باید بشه؟ کدام کار باعث کاهش فروش شده؟ بی خیال کدام قسمت کار بشیم؟ نقاط ضعف کار از نظر مشتری در کجاست؟ از بیرون چه شکلی به نظر میرسد؟
فرصتهای پیش رو (حرف O) چه نقشی دارند؟
حالا رسیدیم به بخش جذاب آنالیز SWOT که پیداکردن فرصتهاست و استفاده از آنها. باید چشم و گوش را به وقایع اطراف باز کرد و آگاه بود .فرصتهایی که ممکنه پیش بیاد و با استفاده از آنها قدمهایی به جلو برداشت.
فرض کنید یک کتابفروشی آنلاین دارید، یک روز خاصی مثل ۲۴آبان روز کتاب و کتابخوانیست! حالا ازخیر این روز خاص می گذرید؟ می توانید با استفاده از همین یک رویداد معمولی هم فروشتان را افزایش دهید، هم برندسازی کنید. مثلا با ارسال رایگان کتاب، یا قرعه کشی، یا تخفیفهای مناسبتی، یا برگزای مسابقه کتابخوانی، و غیره.
و در اخر تهدیدها یا (حرف T) که باید تبدیل به فرصت شوند!
چه موانعی ممکن است در راه شما سدی ایجاد کنند؟ رقبا چه میکنند؟ بدهی پرداخت نشده دارید؟ تغییرات خاصی تهدیدتان میکند مثل سبکزندگی، یا تغییر دولت، بازار کار؟ استانداردها چطور، در حال تغییرند؟
نمونه ای از یک کمپانی که از آنالیز SWOT برای بهبود کسب و کار خود استفاده کرد :
کمپانی بین المللی استارباکس
یک شرکت معروف آمریکایی در زمینه قهوه و قهوه فروشی های زنجیرهای. یک برند مشهور در ارائه قهوه. علاوه براینکه هزاران نمایندگی در بسیاری از کشورها دارد، به مشتریان خود هم امکانات رایگانی داده است. مثلا در کنار نوشیدن قهوهشان میتوانند از وایفای رایگان هم استفاده کنند.
مشتریان وفادار بیمه شده هم در هر جای دنیا که بروند میتوانند از این خصوصیت بهره ببرند.
و اما نقاط ضعف این شرکت شامل قهوه های مخصوص مذاق هر منطقه نیست، و مشتری از این بابت ممکن است راضی نباشد. همچنین بحث قیمتگذاری این شرکت است که به صورت پریمیوم است، و باانتظار بسیاری از مشتریان همسو نیست. ممکن است درامد برخی مشتریان با هزینه ای که برای قهوه در نظر گرفته همخوانی نداشته باشد. مورد بعدی جایگزینی سریع مشتریان است که در زنجیرههای مختلف کار میکنند.
و اما فرصت هایی که صحبت شد، دسترسی سریع این شرکت در نقاط مختلف و کشورهای جدید است. همچنین وارد قراردادهایی همچون شرکتهای سرگرمی، فیلمها، بازی ها شده است.
و در نهایت بزرگترین تهدید برای این شرکت، اشباع شرکتهای امریکاست که دقیقا شعبههای این شرکت هم در نقاط هستند.